Σύμφωνα με μαρτυρία του ιερέα της Αλέκτορας στα βορειοδυτικά της κοινότητας Αλέκτορας στην περιοχή Σταυρού υπήρχαν μέχρι το 2020 λιγοστά ερείπια του προαναφερθέντος ναού. Ακολούθως εξαφανίστηκαν. Πιθανόν να χρησιμοποιήθηκαν ως οικοδομικά υλικά .
Σε μικρή απόσταση από το κέντρο του χωριού στον δρόμο προς την Πλατανίστεια, σε ένα ύψωμα στη βορειοανατολική πλευρά βρίσκονται τα ερείπια της εκκλησίας της Αγίας Άννας, που λειτουργούσε από τους Χριστιανούς μέχρι και την Πρώιμη Περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Ο ναός ήταν κυριολεκτικά θαμμένος κάτω από το χώμα και το μόνο που μπορούσε μα διακρίνει κανείς ήταν το τμήμα ενός πέτρινου ημιθολίου, στο οποίο αχνοφαινόταν μια τοιχογραφία. Αρκετοί από τους κατοίκους γνώριζαν την ύπαρξή του και έκαναν διάφορες εικασίες για το κτίσμα που αναπαυόταν για αιώνες κάτω από το χώμα αλλά κανείς δεν ενδιαφέρθηκε σοβαρά για να έλθει στο φως. Αυτό συνέβαινε μέχρι τον Ιούνιο του 2009 οπότε ο ιερέας του χωριού με δική του πρωτοβουλία, μετά από τα όνειρα που του διηγήθηκε μια κοπέλα στην οποία εμφανίστηκε ενύπνια η Αγία Άννα, άρχισε την ανασκαφή. Προηγουμένως ήλθε σε επικοινωνία με τις αρμόδιες αρχές.
Η προσπάθεια του απέδωσε σύντομα καρπούς: Έναν ημικυκλικό χώρο με γκρεμισμένη ημιθόλια στέγη και ένα σκαλοπάτι ψηλότερα από τον κυρίως ναό. Τα λείψανα των τοιχογραφιών στη δεξιά πλευρά του Αγίου Βήματος και την πετρόκτιστη Αγία Πρόθεση στην αριστερή πλευρά. Στη νότια πλευρά διακρινόταν η είσοδος του ναού με χωμάτινα σκαλοπάτια στην έξοδό της.
Ο ναός συγκοινωνεί διαδοχικά με τα ερείπια δύο ορθογώνιων δωματίων. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του ιερέα στον χώρο λειτουργούσε μοναστήρι. Αν στο μέλλον υπάρξει περισσότερο ενδιαφέρον από τις αρμόδιες υπηρεσίες ίσως μάθουμε την αλήθεια για τα ερείπια αυτά που κεντρίζουν τη φαντασία μας αλλά και που μας συγκινούν με την παρουσία τους .
Για ενημέρωση του αναγνώστη αναφέρεται πως η εκκλησία αυτή, της Αγίας Άννας, λειτουργήθηκε μετά από αιώνες από τον ιερέα που την έφερε στο φως ,στις 29 Αυγούστου 2010 μέσα σε ένα έντονο συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα.
Σύμφωνα με προφορικές πληροφορίες των κατοίκων της περιοχής υπήρχε εκκλησάκι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης νοτιοδυτικά του χωριού, σε κοντινή απόσταση. Μέχρι το 1980 υπήρχαν στην περιοχή τμήματα από κολόνες που προφανώς ανήκαν στο εκκλησάκι. Άγνωστο τι απέγιναν.
Άλλη πηγή αναφέρει ένα παρεκκλήσι που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Κωνσταντίνο μόνο και βρίσκεται βορειοανατολικά του Λάκκου του Φράγκου κοντά στην εκκλησία του Αγίου Κασσιανού, βορειοανατολικά του δάσους Ραντί πολύ κοντά στα σύνορα Λεμεσού Πάφου. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για το ιστορικό υπόβαθρο της ερειπωμένης εκκλησίας.
Αν όντως ο Άγιος στον οποίο είναι αφιερωμένο το εκκλησάκι είναι μόνο ένας τότε ίσως πρόκειται για τον Άγιο Κωνσταντίνο τον Αλαμάνο ο οποίος αναφέρεται και από τον Λεόντιο τον Μαχαιρά.
Σε μικρή απόσταση από το οθωμανικό τζαμί και δίπλα στο οθωμανικό μνημείο που φέρει την ονομασία ΤΑΦΟΣ HÜZÜRÜ (HUZURI) SULTAN βρίσκεται κτισμένη η Εκκλησία της Αγίας Άννας , η οποία οικοδομήθηκε βάσει ενός απλού αρχιτεκτονικού σχεδίου, με φθηνά υλικά μετά την εισβολή για να τελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα οι πρόσφυγες κάτοικοι της κοινότητας.
Είναι κτίσμα με ημιεξαγωνική αψίδα και καμπαναριό. Το καμπαναριό είναι μεταλλική κατασκευή και βρίσκεται στα βορειοδυτικά, στο προαύλιο της εκκλησίας. Η στέγη είναι ξύλινη , επικλινής και καλύπτεται με κεραμίδια. Η αρχική στέγη ήταν φτιαγμένη με τσίγκους Η κύρια είσοδος βρίσκεται στα βόρεια, ενώ υπάρχουν άλλες τρεις θύρες: δύο νότια ( η μία είναι του ιερού ) και μία διπλή δυτικά . Το τέμπλο είναι ξύλινο και περιέχει πολλές σύγχρονες εικόνες Αγίων.
Σε μεταγενέστερο στάδιο προστέθηκε πίσω από τον ναό ένα κτίσμα, που λειτουργεί ως αρχονταρίκι, περιφράχθηκε ο περίβολος ,κτίστηκαν τουαλέτες, διαμορφώθηκε ένας μικρό κήπος και φυτεύτηκαν δέντρα.
Μπορεί η ταπεινή εκκλησία του χωριού να υστερεί σε μεγαλοπρέπεια , όμως πληροί απόλυτα τις λατρευτικές ανάγκες των κατοίκων.
Ίσως να διερωτάστε γιατί να αφιερωθεί ο ναός στην Αγία Άννα και όχι σε άλλον/η Άγιο/α. Μάθετε λοιπόν ότι σύμφωνα με πληροφορίες κατοίκων των γειτονικών χωριών, και ιδιαίτερα του Πισσουρίου, ο ενοριακός ναός της άλλοτε χριστιανικής κοινότητας Αλέκτορας ήταν αφιερωμένος στην Αγία θεοπρομήτωρα Άννα, η οποία ανήκει στα ιερά πρόσωπα τα οποία κλήθηκαν να υπηρετήσουν τη θεία βουλή της σωτηρίας των ανθρώπων, με τη σάρκωση του Θεού.
Η Αγία Άννα τιμάται ιδιαιτέρως στην κοινότητα Αλέκτορας. Ο ναός γιορτάζει στις 9 Δεκεμβρίου που είναι η σύλληψη της Θεοτόκου και στις 25 Ιουλίου που είναι η κοίμησή της. Επίσης τιμάται στις 9 Σεπτεμβρίου μαζί με τον σύζυγο της Ιωακείμ.
Εκκλησιαστικές υπηρεσίες
Τηλέφωνο
+357 25 221 112
Ώρες λειτουργίας
Αίτημα επίσκεψης Ανοιχτά τις Κυριακές για την εκκλησιαστική λειτουργία
Στην περιοχή Λάκκος του Φράγκου υπάρχει ένα εκκλησάκι σε άριστη κατάσταση , το οποίο κτίστηκε από τον Κώστα Λανίτη , σύμφωνα με πληροφορία που έδωσε ο ιερέας του χωριού. Το εκκλησάκι αυτό λειτουργείται μια φορά τον χρόνο, τη δεύτερη μέρα του Πάσχα. Όποιος παρευρεθεί εκείνη τη μέρα στη λειτουργία έχει την ευκαιρία να γευτεί, μετά την τέλεση της, πισσουριώτικη φλαούνα , ολόφρεσκο χαλούμι και αναρή που προσφέρει μία ηλικιωμένη κυρία από το Πισσούρι, που φέρει το όνομα του Αγίου . Είναι μια ξεχωριστή εμπειρία αυτή. Όλο το τοπίο και το σκηνικό με τη λιτάνευση της εικόνας θυμίζει κάτι από τον Παπαδιαμάντη. Αξίζει να επισκεφθεί κανείς το μέρος αυτό το οποίο αλλάζει μορφές ανάλογα με την εποχή.
Στη βόρεια πλευρά της Αλέκτορας υπάρχουν τα ερείπια μικρού ναού αφιερωμένου στον νεαρό Άγιο. Επισήμως είναι γνωστός ως ο Άγιος Γεώργιος ο Ορείτης. Άγνωστο πότε οικοδομήθηκε και πότε εγκαταλείφθηκε όμως δεν αποκλείεται το γεγονός η παρουσία της εκκλησίας του Αγίου να αποτελούσε παρηγοριά και ελπίδα όχι μόνο για τους Χριστιανούς αλλά και για κάποιους Μουσουλμάνους κατοίκους των γειτονικών περιοχών καθώς πίστευαν σ΄αυτόν.
Μπορούμε ακόμη να υποθέσουμε ότι στις 23 Απριλίου και στις 3 Νοεμβρίου, μέρες που η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του, πιστοί θα προσέρχονταν ευλαβικά με τα αφιερώματα στα χέρια για να παρακαλέσουν για τη υγεία τους και την επιτυχή έκβαση των αγροτικών εργασιών τους, αφού στην περιοχή αυτή ήταν η κύρια ασχολία για αιώνες.
Τρία περίπου χιλιόμετρα βορειοανατολικά του χωριού, σε ένα μέρος που ονομάζεται Γλυφία («Γλυφία» υποδηλώνει τοποθεσία με «γλυφό» νερό) εκεί που τα όρια της Αλέκτορας συναντώνται με τα όρια των χωριών Πλατανίστεια- Αρχιμανδρίτα, σε έναν χαμηλό λόφο βρίσκονται τα ερείπια της εκκλησίας του Αγίου Κασσιανού, καθώς και η σπηλιά που ασκήτεψε, στον βόρειο τοίχο της εκκλησίας.
Για τον Άγιο αυτόν αναφέρει ο Κύπριος ιστορικός του 15ου αιώνα μ.Χ. Λεόντιος Μαχαιράς στο Χρονικό του: «Πρός τήν Ἀλέκτοραν εἰς ἕναν τόπον λεγόμενον εἰς τήν Γλυφίαν τό κοιμητήριν τοῦ ἁγίου Κασιανοῦ καί τό σῶμαν του καί ἑορτάζουν τον τῇ ις’ [=16] Σεπτεβρίου». Πρόκειται για έναν από τους 318 «Αλαμάνους» αγίους της Κύπρου, που ήλθαν από την Παλαιστίνη στο νησί μετά την κατάληψη της από τους Σαρακηνούς (πρώτο μισό του 7ου αιώνα μ.Χ.) που αφού περιπλανήθηκαν, ασκήτευσαν σε διάφορα μέρη μέχρι τον θάνατό τους.
Κατά άλλους οι «Αλαμάνοι» ήλθαν στο νησί μετά την πρώτη σταυροφορία ( τέλος 11ου αιώνα μ. Χ.) και στην τεράστια πλειοψηφία τους ήταν Έλληνες μισθοφόροι των σταυροφόρων . (Ο Άντρος Παυλίδης υποστηρίζει ότι η ονομασία Αλαμάνοι προήλθε από τον χαρακτηρισμό “αλόμενοι” δηλαδή περιπλανώμενοι, εκείνοι που έφτασαν στην Κύπρο από αλλού και που περιπλανήθηκαν ακόμη και στο ίδιο το νησί μέχρι να βρούνε τοποθεσίες για να εγκατασταθούν. ……. Η ονομασία προήλθε δηλαδή από την αρχαία λέξη “αλάομαι= περιπλανώμαι, ή και από το ρήμα “αλέομαι” που σημαίνει φεύγω, αποσύρομαι) )
Όποια και να είναι η πραγματική ταυτότητα του Αγίου και ο χρόνος άφιξής του στο νησί, καθώς συγχύσεις και αναμείξεις είναι δυνατές και όχι σπάνιες, τα ερείπια στην προαναφερθείσα περιοχή του χωριού μαρτυρούν την ύπαρξη ενός μοναστηριού, το οποίο δεν αποκλείεται όπως και άλλα να λειτουργούσε και ως παρατηρητήριο.
Μέσα στην εκκλησία του μοναστηριού περικλειόταν και η σπηλιά με μικρή πύλη που οδηγούσε στη σπηλιά -ασκητήριο. Στον χώρο αυτόν, που φαίνεται μαυρισμένος από τα πολλά κεριά που άναβαν οι πιστοί προς τιμήν του Αγίου τον παλαιό καιρό, βρίσκεται και ένα κοίλωμα χαμηλά στα αριστερά , που περιτειχίζεται με γύψο, όπως το έφτιαξαν παλαιοί Χριστιανοί. Μέχρι σήμερα πιστεύεται ότι ήταν η λειψανοθήκη των οστών του Αγίου. Ο Λεόντιος Μαχαιράς αναφέρει στη χρονογραφία του ότι ο τάφος και το σκήνωμα του Αγίου υφίσταντο κατά τον 15ο αιώνα.
Η μικρή αυτή εκκλησία, ήταν αγιογραφημένη, όπως αποδεικνύεται από ίχνη τοιχογραφιών που φαίνονται στα αριστερά της κόγχης του ιερού βήματος.
Ο Άγιος Κασσιανός πρέπει να ήταν θαυματουργός αλλά και στον ναό του πιθανόν να υπήρχαν (δυστυχώς δεν διασώθηκαν) παραστάσεις με αγιογραφίες από την ζωή και τα θαύματά του.
Περίπου τετρακόσια μέτρα νοτιοανατολικά από το ασκητήριο του, υπάρχει πηγάδι. Το πηγάδι αυτό ανοίχθηκε ύστερα, όπως αναφέρουν κάτοικοι της περιοχής, ενώ τον καιρό του Αγίου υπήρχε το νερό επιφανειακά και διασώζεται το πετρόκτιστο αυλάκι που οδηγούσε το νερό που προμηθευόταν, πιο κοντά στο ασκητήριο του, παραπλεύρως στα νότια του λοφίσκου. Το νερό αυτό μετά την κοίμηση του Αγίου οπωσδήποτε θα εθεωρείτο αγίασμα από τους πιστούς, που κατέφθαναν για να προσκυνήσουν το λείψανό του.
Από τον Λεόντιο Μαχαιρά αναφέρεται επίσης ένας δεύτερος ομώνυμος Άγιος, ο οποίος ασκήτευσε και τάφηκε στο διπλανό χωριό Αυδήμου.
Εάν αποφασίσετε να επισκεφθείτε τον ιερό αυτό χώρο έχετε υπόψη ότι η πρόσβαση με χαμηλό όχημα θα σας δυσκολέψει . Προτιμήστε ψηλό όχημα, με κίνηση στους τέσσερις τροχούς ή καλύτερα αφήστε το αμάξι σας στο πιο κοντινό σημείο και κάντε τη διαδρομή με τα πόδια ,αφού φορέσετε τα κατάλληλα παπούτσια. Θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε καθαρό αέρα, την βλάστηση που ποικίλλει ανάλογα με την εποχή και ωραία θέα προς την Αρχιμανδρίτα, την Αλέκτορα και το Πισσούρι.
Έξω και γύρω από το χωριό υπάρχουν ερείπια πολλών εκκλησιών, καθώς το χωριό παλαιότερα κατοικείτο από Χριστιανούς, οι οποίοι δημιούργησαν χώρους λατρείας για τις θρησκευτικές ανάγκές τους. Σύμφωνα με προφορική μαρτυρία αρχαιολόγου, ο οποίος έχει εργαστεί για κάποιο διάστημα σε ανασκαφές στην περιοχή Ραντίνι ,κοντά στο Aphrodide Hill, υπάρχουν διάσπαρτα στα εδαφικά όρια της Αλέκτορας σαράντα σημεία όπου υπήρχαν κτισμένα εκκλησάκια. Η πληροφορία αυτή μπορεί να επιβεβαιωθεί σε κάποιο βαθμό καθώς έχουν εντοπιστεί και είναι ορατά μέχρι σήμερα ερείπια μερικών εξωκκλησιών. Πιο γνωστά στους σημερινούς κατοίκους είναι τα εξωκκλήσια του Αγίου Κασσιανού , του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Κωνσταντίνου και της Αγίας Ελένης, του Τιμίου Σταυρού και η εκκλησία της Αγίας Άννας. Είναι άγνωστος ο ακριβής χρόνος οικοδόμησης και καταστροφής τους. Το πιθανότερο είναι ότι εγκαταλείφθηκαν όταν η περιοχή κατοικήθηκε από μουσουλμάνους.
