Υπολογίζεται ότι το παλαιότερο τζαμί του χωριού χτίστηκε το 1849. Σύμφωνα με τα έγγραφα του Εβκάφ (Το Εβκάφ είναι μουσουλμανικό ίδρυμα στην Κύπρο, το οποίο ιδρύθηκε το 1750 και χειρίζεται τις δωρεές κτημάτων που έχουν γίνει από πιστούς για θρησκευτικούς λόγους προς τον Αλλάχ) , αυτό το τζαμί ήταν σε ερειπωμένη κατάσταση το 1899. Πιθανόν οι προύχοντες του χωριού να απευθύνθηκαν στις αρμόδιες αρχές για επισκευές το 1901, αλλά επειδή το κτίριο ήταν ερειπωμένο, δεν επισκευάστηκε. Επιχειρήθηκε να επισκευαστεί το 1904, αλλά αργότερα εγκαταλείφθηκε.
Το σημερινό τζαμί του χωριού χτίστηκε στη θέση του παλιού τζαμιού και η κατασκευή του ολοκληρώθηκε στις 20.10.1931 σύμφωνα με τη χαραγμένη επιγραφή στον υπέρθυρο λίθο της τοξωτής πόρτας εισόδου, στα βορειοδυτικά του τζαμιού. Πάνω από αυτήν υπάρχει η επιγραφή του θεμέλιου λίθου, «Mehmet Münir Bey, ο Εκτελεστικός Διευθυντής των Ιδρυμάτων». (Από την επιγραφή γίνεται αντιληπτό ότι κατασκευάστηκε από τον Μεχμέτ Μουνίρ Μπέη.)
Το τζαμί βρίσκεται λίγα μέτρα πριν την πλατεία του χωριού, στα δεξιά, σε ένα υπερυψωμένο σημείο. Είναι κατασκευασμένο από τοπικές πέτρες και η ξύλινη, επικλινής στέγη του είναι καλυμμένη με γαλλικά κεραμίδια. Για να φτάσει ο επισκέπτης σε αυτό χρειάζεται να ανεβεί δεκαοχτώ σκαλοπάτια, τα οποία βρίσκονται ακριβώς δίπλα από μία βρύση όπου ο πιστοί έπλεναν τα χέρια, το πρόσωπό, τα πόδια, πριν εισέλθουν στο τζαμί. Όπως όλα τα τζαμιά είναι προσανατολισμένο προς την Κάαμπα της Μέκκας (ο ιερότερος τόπος του Ισλάμ ) και ανήκει στον τύπο των τζαμιών που αντί για μιναρέ έχει έναν εξώστη.
Το κτίσμα αποτελείται από ένα τεράστιο ορθογώνιο δωμάτιο με επτά μεγάλα παράθυρα- με περίτεχνα σιδερένια κάγκελλα- και δύο εισόδους. Η κύρια είσοδός του βρίσκεται στη βόρεια πλευρά και από αυτήν εισέρχονταν οι άνδρες.
Στο τζαμί ο επισκέπτης μπορεί να διακρίνει μέχρι σήμερα το μιχράμπ, είδος ιερού βωμού ακριβώς απέναντι από την κύρια είσοδο. Έχει τριγωνικό αέτωμα και τη μορφή απλής τοξωτής κόγχης λαξευμένης στον τοίχο. Μέσα στην κόγχη που περιβάλλεται από έγχρωμα περιγράμματα, υπάρχει μια επιγραφή “Küllema Dahale aleyha Zekeriya’l-mihrap” γραμμένη στα παλιά τουρκικά. Στον τοίχο πάνω από το μιχράμπ, αναγράφονται τα ονόματα «Αλλάχ», «Μωάμεθ» ,«Αμπού Μπεκίρ» και «Αλί» από δεξιά προς τα αριστερά ( Ο Αμπού Μπεκίρ ή κατά άλλους Μπακρ είναι μάλλον ο Άραβας χαλίφης, σύντροφος (σαχάμπι) και πεθερός του προφήτη του Ισλάμ . Αλί είναι το δεύτερο άτομο, μετά τη γυναίκα του Προφήτη, Χατιτζά, που δέχτηκε την προφητική ιδιότητα του Μωάμεθ, και στάθηκε όλη τη ζωή του, πιστός στον Προφήτη και στα διδάγματά του. Παντρεύτηκε τη κόρη του Μωάμεθ Φάτ ). Δίπλα στο «μινμπάρ» ορθώνεται είναι ένα είδος άμβωνα/ δεσποτικού θρόνου πάνω στον οποίο στεκόταν ο ιμάμης και διάβαζε το κοράνι. Αριστερά της εισόδου βρίσκεται ο γυναικωνίτης που ονομάζεται μαχλίφ, ο οποίος είναι μία ξύλινη εξέδρα, , η οποία είναι προσβάσιμη απ’ ευθείας από τον δρόμο που βρίσκεται πίσω από το τζαμί, στην ανατολική πλευρά. Από τον γυναικωνίτη οι γυναίκες παρακολουθούσαν αθέατες πίσω από ένα ξύλινο διάτρητο κλουβί και προσεύχονταν μαζί με τους άντρες, οι οποίοι γονατιστοί σε σειρές και στραμμένοι προς τη Μέκκα, τους είχαν γυρισμένη την πλάτη. Δεξιά της εισόδου υπάρχει σκάλα η οποία οδηγεί σε έναν μικρό εξωτερικό εξώστη/ μπαλκόνι που ονομάζεται αζάν. (Γίνεται αντιληπτό ότι σε αντίθεση με τα τζαμιά γειτονικών τουρκοκυπριακών χωριών το τζαμί της Αλέκτορας δεν διαθέτει μιναρέ). Από τη σκάλα ανέβαινε ο ιμάμης πέντε φορές τη μέρα, για να καλέσει τους πιστούς σε προσευχή. Πέρα από αυτά, στο τζαμί υπάρχουν δύο ξύλινα ντιβανάκια στα οποία κάθονταν ή γονατούσαν πιστοί οι οποίοι δεν μπορούσαν να γονατίσουν στο πάτωμα.
Αξίζει να σημειωθεί πως το τζαμί το 2004 είχε συντηρηθεί με δαπάνη από το Ταμείο των Τουρκοκυπριακών περιουσιών της Επαρχιακής Διοίκησης Λεμεσού.
Ανάμεσα στο τζαμί και στο κτίσμα με τις βρύσες έχει μεταφυτευτεί και προσπαθεί να επιβιώσει μία από τις ελιές του αγροκτήματος Λανίτη-μία από αυτές που εκριζώθηκαν για να κατασκευαστεί το φωτοβολταϊκό πάρκο. Έτσι ο ιερός χώρος των Μουσουλμάνων φιλοξενεί άθελά του το ιερό μας δέντρο στην μικρή του αυλή. Μια τυχαία συνύπαρξη; Ένας τυχαίος συμβολισμός μήπως και ένα αισιόδοξο μήνυμα;… «Τις οἶδε» ;

Το εικονιζόμενο σπίτι βρίσκεται στην περιοχή που είναι γνωστή ως « Ο λάκκος του Φράγκου» τρία χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Αλέκτορας, στον δρόμο που είχαν κατασκευάσει οι Ρωμαίοι τον 1ο μ. Χ. αιώνα για να συνδέσουν τη Λεμεσό με την Πάφο. Από πληροφορίες παλαιών κατοίκων μαθαίνουμε ότι χρησιμοποιήθηκε για κάποιο διάστημα ως σταθμός για ξεκούραση των ταξιδιωτών.

Μπροστά στο τζαμί – ακριβώς δεξιά από τα σκαλοπάτια που οδηγούν σε αυτό – υπάρχει ένας ειδικά διαμορφωμένος χώρος όπου οι πιστοί έβγαζαν τα υποδήματά τους και έπλεναν τα χέρια και το πρόσωπό τους πριν εισέλθουν σε αυτό. Πρόκειται για μια τρίτοξη αποθήκη νερού, κατασκευασμένη από λαξευμένη πέτρα ( ασβεστολιθικό ψαμμίτη της περιοχής Πάχνας). Υπάρχουν τρεις διακοσμημένες κόγχες στο μπροστινό μέρος της κρήνης και λεκάνη στη βάση. Σε κάθε κόγχη υπάρχει και μία βρύση. Συχνά το κτίσμα αυτό αναφέρεται ως «Σιντριβάνι του Τζαμιού». Δεν υπάρχει ημερομηνία σε αυτό. Υποστηρίζεται από κάποιους ότι χτίστηκε την ίδια ημερομηνία με τη μεγάλη βρύση στην πλατεία, δηλαδή το 1907. Δεν αποκλείεται αυτό καθώς χρησιμοποιήθηκαν και στις δύο τα ίδια υλικά και η ίδια διακόσμηση.

Ως Χαβούζα κατονομάζεται το μεγάλο ντεπόζιτο νερού που βρίσκεται λίγο πιο πάνω από τα ερείπια του μοναστηριού της Αγίας Άννας, το οποίο τροφοδοτούσε και εξακολουθεί να τροφοδοτεί τους κατοίκους του χωριού με νερό. Κατασκευάστηκε το 1961 με έξοδα της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας -όπως μαρτυρεί η χαραγμένη χρονολογία και ο θυρεός με το περιστέρι που κρατά κλαδί ελιάς . Ένα άλλο μικρό ντεπόζιτο που βρίσκεται σε άλλη περιοχή, ψηλότερα φαίνεται ότι είχε κατασκευαστεί από τους Άγγλους το 1956, προφανώς για τον ίδιο σκοπό. Γύρω από το μεγάλο ντεπόζιτο υπάρχει μικρή έκταση καλλιεργήσιμης γης που -όσο δεχόταν τη φροντίδα κάποιου αγρότη- γέμιζε κυριολεκτικά με κατακόκκινες ανεμώνες ελκύοντας την προσοχή των παιδιών ιδιαίτερα, που με το ανήσυχο πνεύμα τους έκαναν τις βόλτες τους ως εκεί, για να θαυμάσουν τη θέα του χωριού από ψηλά.

Πρόκειται για ένα μικρό κτίσμα επιφανούς προσώπου με δύο δωμάτια μέσα στο χωριό, ανάμεσα στην εκκλησία της Αγίας Άννας και στο κοινοτικό πάρκο. Στο εσωτερικό, υπάρχει ένας τάφος κατασκευασμένος με τη μορφή κλιμακωτού πρίσματος. Η οροφή του κτίσματος ,το οποίο ήταν γνωστό ότι ήταν ένας πολύ σημαντικός τόπος επίσκεψης και αναθήματος πριν από το 1974, είχε καταρρεύσει και επισκευάστηκε το 2005.
Υπάρχουν διάφοροι θρύλοι για τον τάφο. Η πρώτη φήμη χρονολογείται λίγο πριν το 1885. Σύμφωνα με αυτήν , μια γυναίκα που συστήθηκε ως Hüzüru Sultan μπήκε στο όνειρο του Hafız (Hodja) İbrahim Sıtkı Efendi, γνωστού ως Büyük Hoca Efendi στην Πάφο, και του ζήτησε να χτίσει τον τάφο και το μαυσωλείο του, όπου θάφτηκε. Για τον σκοπό αυτό, λέγεται ότι ο Χότζας Εφέντης επισκέφθηκε το χωριό και προσευχήθηκε στο χωράφι όπου βρίσκεται ο σημερινός τάφος.
Σύμφωνα με έναν άλλο μύθο που χρονολογείται λίγο πριν από το 1946 οι κάτοικοι του χωριού συνήθιζαν να δένουν τα ζώα τους στον τόπο που βρίσκεται σήμερα ο τάφος, ο οποίος ήταν άδειος εκείνη την εποχή. Η Hüzüru Sultan, η οποία συστήθηκε ως αδελφή της Zehra Sultan στην Πλατανίστεια και του Emetullah Sultan στην Αυδήμου, έμπαινε συνεχώς στο όνειρο του ιδιοκτήτη του χωραφιού και έλεγε: «Μην με ενοχλείτε οδηγώντας τα ζώα σας πάνω μου. Χτίστε μου τον τάφο μου». Όταν ο ιδιοκτήτης του χωραφιού δεν νοιάστηκε, η Hüzüru Sultan εμφανίστηκε στο όνειρό του για άλλη μια φορά λέγοντας του ότι αν έσκαβε το χωράφι, θα έβρισκε χρυσό και ότι ο τάφος του θα μπορούσε να χτιστεί με χρυσό. Ο χωρικός βρήκε το χρυσάφι σκάβοντας το χωράφι, αλλά και πάλι δεν έχτισε τον τάφο. Μετά από αυτό το περιστατικό, όλα τα μέλη της οικογένειας προσβλήθηκαν από μια ασθένεια που οδηγούσε σε τρέμουλο του σώματος. Όταν κάποια από τα μέλη της οικογένειας πέθαναν από αυτήν την ασθένεια, ένας αρχιτεχνίτης ονόματι Şükrü έχτισε τον τάφο του το 1946, με την οικονομική υποστήριξη της Mαίας Meryem Hanım από τη Λεμεσό. Το σημερινό δωμάτιο χτίστηκε για να περιβάλει τον τάφο, ο οποίος κατασκευάστηκε με μέρος του χρυσού που δόθηκε από τον αδελφό του ιδιοκτήτη του αγρού και βρέθηκε ως αποτέλεσμα της ανασκαφής.
Ο τάφος, ο οποίος είναι επισκέψιμος ειδικά τις Τρίτες, είχε γίνει όλο και πιο διάσημος στην περιοχή. Οι πιστοί μουσουλμάνοι επισκέπτονταν και εξακολουθούν να επισκέπτονται το μαυσωλείο για τη θεραπεία άρρωστων παιδιών.
Υπάρχουν και άλλοι μύθοι για τον τάφο, ειδικά μεταξύ των τουρκοκύπριων χωρικών της Αλέκτορας.

Το υπάρχον κτίριο βρίσκεται μέσα σε μία μικρή αυλή . Πρόκειται για μια ορθογώνια κατασκευή χτισμένη με μεγάλες πέτρες και πυρότουβλα που συλλέχθηκαν από τη γύρω περιοχή. Είναι κάτω από το επίπεδο του εδάφους. Υπήρχε μια δίτοξη βεράντα στη δυτική πλευρά του μαυσωλείου, η οποία κάποτε ήταν ένα ενιαίο δωμάτιο. Από αυτή τη βεράντα εισερχόταν κανείς στο δωμάτιο όπου βρέθηκε ο τάφος. Αργότερα, η βεράντα διευρύνθηκε, στεγάστηκε και μετατράπηκε σε αίθουσα προσευχής. Αυτό το δωμάτιο έχει δύο ξεχωριστές πόρτες μία στον βορρά και μία στον νότο. Ο χώρος αυτός χωρίζεται σε δύο ξεχωριστά κλίτη από δύο χαμηλά τόξα που εκτείνονται με κατεύθυνση βορρά-νότου. Αυτές οι καμάρες στηρίζουν το δοκάρι, τα ξύλα και την κεραμοσκεπή του δωματίου. Στην κόγχη πάνω από την πόρτα του τάφου υπάρχει η επιγραφή “Asiye ve M. Zeki 1946”.
Η κορυφή του τάφου καλύπτεται με καλύμματα κεφαλής και διάφορα υφάσματα που φέρνουν οι επισκέπτες.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι πρώτοι πρόσφυγες που κατοίκησαν στο χωριό αντίκρυσαν κρεμασμένα στους τοίχους του τάφου νυφικά , κεντημένα μαντίλια, μισοκατεστραμμένα ιερά βιβλία και καντήλια με λάδι και φυτιλάκια. Στον τάφο υπήρχε ένα πράσινο σατέν ύφασμα κεντημένο με χρυσά γράμματα σε άριστη κατάσταση . Οι σημερινοί Τουρκοκύπριοι επισκέπτες αφήνουν παρόμοια αφιερώματα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
ΟΙ θρύλοι για τον συγκεκριμένο τάφο προέρχονται από:Τuncer Bağışkan ό.π. (Σελίδες: 306-308)